Përballë tensioneve në rritje, objektivi strategjik kryesor i Vladimir Putin është tashmë i qartë: të shpërbëjë NATO-n dhe të ekspozojë dobësitë e aleancës.
Me Rusinë që po përjeton pengesa në Ukrainë, kërcënimi i menjëhershëm për anëtarët e NATO-s si Polonia dhe shtetet baltike mund të zbutet disi.
Megjithatë, në Ballkan ku krahu është më i dobët i NATO-s, duke paraqitur një objektiv të përshtatshëm për ambiciet e Rusisë.
Këtë javë, në një nga konfrontimet më të rënda që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës nga Serbia në vitin 2008, ku dhjetëra serbë etnikë të armatosur rëndë sulmuan policinë në veri të Kosovës dhe u barrikaduan në një kishë ortodokse; një incident që la të vdekur një rreshter policie dhe tre nga sulmuesit serbë.
Liderët e Kosovës e cilësuan atë si një sulm terrorist. Presidenti serb, Aleksandër Vuçiq, mohoi çdo përfshirje, duke iu ankuar ambasadorit të Rusisë në Serbi se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po kryente “spastrim etnik brutal” me mbështetjen e Perëndimit.
Ky përshkallëzim është një ëndërr e realizuar për Moskën. Serbia dhe Rusia i kanë përgatitur serbët për përshkallëzime në Kosovë prej muajsh, duke ndezur tensionet në Ballkan për të larguar Perëndimin nga lufta në Ukrainë.
Ata kanë vërshuar hapësirën e informacionit me propagandë duke përsëritur pretendimin e vjetër se Kosova i përket Serbisë – një artikull propagandistik argumentoi se Britania e Madhe po përgatit një luftë atje.
Siç e di çdo student i historisë së Ballkanit, një retorikë e tillë ka ndezur më parë dhunën etnike në rajon.
Rusia shpejtoi të përfitonte nga incidenti: një zëdhënës rus deklaroi se “presioni shtesë perëndimor” po e çonte “të gjithë rajonin e Ballkanit në një prag të rrezikshëm”.
Putini e di se nuk ka nevojë të dërgojë forca ushtarake në Ballkan – ai mund të përdorë luftën hibride për të destabilizuar rajonin dhe për të rivendosur Rusinë si të vetmin negociator të besueshëm të konfliktit atje.
Ky plan realizon tre qëllime: të largojë Perëndimin nga Ukraina, të forcojë pozitën rajonale të Moskës dhe t’i japë Putinit ndikimin e fuqive perëndimore nëse ata duan të mbajnë konfliktin në rajon nga përshkallëzimi.
Përfiton edhe Serbia. Vuçiq ka qenë duke u përshkallëzuar dhe më pas de-përshkallëzuar në Kosovë duke e pozicionuar veten si shtyllë të stabilitetit dhe duke e përdorur atë si mjet pazaresh me Perëndimin.
Qëllimi përfundimtar i Vuçiqit është të ruajë pushtetin dhe kriza e Kosovës e ndihmon atë të largojë vëmendjen nga çështjet e tij politike të brendshme dhe të rrisë mbështetjen për zgjedhjet e ardhshme.
Të premten Shtëpia e Bardhë ndërmori hapin e paprecedentë duke paralajmëruar publikisht për një “dislokim të madh ushtarak serb përgjatë kufirit me Kosovën”.
Sado e rrezikshme të jetë kjo, Vuçiq e di se nuk ka nevojë të dërgojë ushtri. Në vend të kësaj, ai mund të përdorë librin e lojërave të Putinit dhe të dërgojë ushtarë pa uniforma për të minuar Kosovën. Ndoshta kjo është pikërisht ajo që ka ndodhur tashmë.
NATO ka njoftuar se është duke forcuar praninë e trupave të saj në Kosovë – me Ministrinë e Mbrojtjes të Mbretërisë së Bashkuar që transferon komandën e një batalioni të ushtrisë në NATO për të ofruar ndihmë – por ajo duhet të bëjë më shumë, dhe shpejt, për të shuar dhunën dhe për të paralajmëruar Rusinë dhe Serbinë. Më urgjentisht, ajo duhet të përshpejtojë operacionet e saj të informacionit brenda dhe jashtë vendit.
Një krizë tjetër e Kosovës mund të përhapet lehtësisht në Maqedoninë e Veriut, një vend anëtar i NATO-s, dhe do të kishte implikime të mëdha për mbrojtjen evropiane në një kohë kur SHBA-ja është e hutuar nga zgjedhjet e saj të ardhshme presidenciale. Ky është një moment i rrezikshëm, por pakkush është duke folur për të.
Tre dekada pas shpërbërjes së përgjakshme të Jugosllavisë, tensionet etnike në Ballkan nuk janë zhdukur kurrë. Pavarësisht epërsisë së përgjithshme ushtarake të NATO-s, ajo ka një dorë të dobët në Ballkan dhe Rusia vazhdon ta manovrojë atë atje. Është koha që NATO të forcojë praninë e saj në rajon dhe ta vendosë Rusinë me shpatulla pas murit. / Përshtatur nga “The Telegraph”/