Në një tribunë të tensionuar në Beograd, avokati dhe intelektuali i njohur serb, Srdja Popovic, shkaktoi trazira me fjalimin e tij të guximshëm në mbrojtje të shqiptarëve të Kosovës. Popovic, i njohur për qëndrimet e tij kritike ndaj politikës serbe, shfrytëzoi rastin për të bërë një analizë të thellë të situatës në Kosovë, duke filluar nga periudha e Millosheviqit e deri në ditët e sotme.
Fjalimi i Popovic-it filloi me një përshkrim të ashpër të regjimit të Millosheviqit në Kosovë, duke e cilësuar atë si “shtet policor” ku vrasja e shqiptarëve mbetej pa ndëshkim. Ai theksoi se në këto rrethana, shqiptarët u detyruan të ndërtonin një “shoqëri paralele” për të mbijetuar. Popovic-i nuk kurseu as opozitën serbe të asaj kohe, duke theksuar se ajo kurrë nuk i kundërshtoi veprimet e Millosheviqit.
Një moment kyç i fjalimit ishte krahasimi që Popovic-i bëri midis qeverisjes së Millosheviqit dhe asaj të pasluftës. Duke iu referuar deklaratave të ish-presidentit Vojislav Koshtunica në Kombet e Bashkuara, Popovic-i vuri në dukje se nga këndvështrimi i një shqiptari, nuk ka ndryshim thelbësor në trajtimin e çështjes së Kosovës. Madje, ai shkoi më tej duke pohuar se Koshtunica, në fushën e politikës kombëtare dhe të luftës, ka qenë edhe më radikal se Millosheviqi.
Popovic-i nuk u ndal vetëm në kritikën e së kaluarës. Ai vlerësoi se qeveria aktuale e Vuçiqit dhe opozita serbe po ndjekin të njëjtën linjë të Millosheviqit në raport me Kosovën. Kjo deklaratë ngriti tensionin në sallë, veçanërisht mes përfaqësuesve të opozitës.
Pika kulmore e fjalimit erdhi kur Popovic-i e cilësoi luftën e shqiptarëve të Kosovës si një luftë çlirimtare. Ai argumentoi se populli shqiptar i Kosovës doli nga një pozicion kolonial dhe u qeveris nga një politikë raciste, duke pësuar viktima të tmerrshme. Popovic-i shkoi edhe më tej, duke sugjeruar se hakmarrjet e shqiptarëve pas luftës nuk mund të krahasohen me atë që Serbia u kishte bërë atyre.
Këto deklarata shkaktuan reagime të forta në sallë. Kryetari i opozitës, Boshko Obranoviq, u ngrit duke i bërtitur Popovic-it “boll më, a po ndalesh”, në një përpjekje për ta frikësuar dhe për t’i mbyllur gojën. Megjithatë, pjesa tjetër e audiencës duartrokiti avokatin, duke treguar një ndarje të qartë në opinione.
Incidenti kulmoi me dëbimin e Obranoviq-it nga salla nga organizatorët, një veprim që nënvizoi tensionin e lartë dhe polarizimin e shoqërisë serbe rreth çështjes së Kosovës.
Fjalimi i Popovic-it është një shembull i rrallë i një zëri kritik brenda Serbisë që sfidon narrativën mbizotëruese për Kosovën. Duke vënë në dukje vazhdimësinë e politikave të Millosheviqit në qeveritë e mëvonshme, Popovic-i ngre pyetje të vështira për klasën politike serbe dhe shoqërinë në tërësi.
Ky incident nxjerr në pah ndarjen e thellë që ekziston në shoqërinë serbe rreth çështjes së Kosovës. Ndërsa disa, si Popovic-i, kërkojnë një qasje më kritike dhe vetëreflektuese, të tjerët mbeten të ankoruar në qëndrimet tradicionale nacionaliste.
Fjalimi i Popovic-it dhe reagimet ndaj tij tregojnë se debati për Kosovën mbetet tejet i ndjeshëm në Serbi. Megjithatë, prania e zërave si ai i Popovic-it sugjeron se ka hapësirë për dialog dhe ndryshim në perceptimin publik, pavarësisht rezistencës së fortë nga qarqet nacionaliste.
Në fund, incidenti në këtë tribunë shërben si një pasqyrë e tensioneve të vazhdueshme në rajon dhe sfidave që Serbia ende përballet në trajtimin e së kaluarës së saj dhe në ndërtimin e marrëdhënieve të reja me Kosovën.
@ishqipe♬ Star Eater – 艾力哒哒