Një pikë me interes të veçantë në Aktvendimin KO124/25 të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës ka të bëjë me natyrën e votimit për zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit – a duhet të jetë i hapur apo i fshehtë? Ky vendim ka ofruar qartësi thelbësore mbi procedurat parlamentare, duke ndihmuar në adresimin e një dileme të shpeshtë në praktikat institucionale.
Transparenca kundrejt diskrecionit:
Analiza ligjore e Aktvendimit thekson se Gjykata Kushtetuese ka mbajtur një qëndrim të ekuilibruar mes parimit të transparencës dhe diskrecionit procedural të Kuvendit. Aktvendimi përcakton se procedura standarde e votimit në Kuvend është votimi i hapur, në përputhje me parimin e transparencës. Ky është rregulli i përgjithshëm që siguron llogaridhënie publike të veprimeve të deputetëve.
Megjithatë, Gjykata ka sqaruar se Kushtetuta nuk e ndalon shprehimisht votimin e fshehtë për zgjedhjen e zyrtarëve të lartë të Kuvendit. Kjo do të thotë që Kuvendi, si organi më i lartë ligjvënës dhe rregullator i punës së tij, ka të drejtën të vendosë për votim të fshehtë, por kjo kërkon një vendim procedural të miratuar me shumicën e votave të deputetëve të pranishëm dhe që votojnë.
Implikimet procedurale dhe politike:
Ky sqarim ka implikime të rëndësishme. Së pari, ai konfirmon se votimi i fshehtë nuk është i përjashtuar plotësisht, por ai është një përjashtim nga rregulli i përgjithshëm. Kjo do të thotë se çdo kërkesë për votim të fshehtë duhet të kalojë një procedurë të caktuar dhe të marrë mbështetjen e shumicës së deputetëve. Në praktikë, kjo mund të reduktojë mundësinë e manipulimeve dhe të sigurojë që çdo devijim nga votimi i hapur të jetë i mirë-arsyetuar dhe i mbështetur nga një konsensus parlamentar.
Së dyti, vendimi forcon idenë e autonomisë së Kuvendit për të rregulluar punën e tij. Ndërsa Gjykata Kushtetuese interpreton kornizën e gjerë kushtetuese, Kuvendi mbetet përgjegjës për specifikat procedurale, përderisa ato janë në përputhje me parimet themelore.
Refleksion Analitik:
Qasja e Gjykatës Kushtetuese në këtë çështje është pragmatike dhe respekton rolin e Kuvendit. Ajo ofron fleksibilitet aty ku Kushtetuta nuk është shprehimisht kufizuese, ndërkohë që thekson rëndësinë e transparencës si normë. Kjo mund të ndihmojë në shmangien e debateve të kota rreth procedurave të votimit dhe të përqendrojë fokusin tek përgjegjësia e deputetëve për të zgjedhur Kryetarin e Kuvendit në mënyrë efikase dhe në pajtim me vullnetin e shumicës së Kuvendit.
Megjithatë, mbetet detyrë e vetë deputetëve që, kur të marrin vendime për natyrën e votimit, të kenë parasysh implikimet më të gjera për transparencën dhe besimin e publikut në proceset parlamentare. Votimi i hapur shpesh shihet si një mjet më i mirë për llogaridhënie, por në raste të caktuara, votimi i fshehtë mund të jetë i nevojshëm për të garantuar integritetin e vendimmarrjes së deputetëve pa presione të jashtme./lajmishqip.net