Udhëheqës të shquar politikë të krishterë në Liban lëshuan deklarata të shtunën duke përkujtuar udhëheqësin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah, pasi u konfirmua vdekja e tij në një sulm izraelit.
Spekulimet se Nasrallah ishte vrarë filluan të qarkullonin menjëherë pas një sulmi masiv të Izraelit të premten, i cili shkatërroi disa ndërtesa në periferi jugore të Bejrutit. Hezbollahu, një grup aleat me grupin militant palestinez Hamas dhe i mbështetur nga Irani, konfirmoi vdekjen e tij të shtunën, percjell Lajmishqip.
I konsideruar nga disa si udhëheqësi më karizmatik në një rrjet të ndërmjetësve që projektonte fuqinë e Iranit në të gjithë Lindjen e Mesme, Nasrallah rrallë shfaqej në publik, por kultivoi një ndjekje si kult me fjalimet e tij televizive. Izraeli, Shtetet e Bashkuara dhe disa vende tjera aleate me te, e kanë shpallur Hezbollahun si një organizatë terroriste.
Ndërsa Hezbollahu është një grup politik dhe militant shiit musliman në Liban, shumica e udhëheqësve te krishterë të këtij vendi të Lindjes së Mesme janë aleatë me lëvizjen Hesbollah.
Sleiman Frangieh, udhëheqës i partisë politike të krishterë Marada të Libanit dhe kandidati i preferuar i Hezbollahut për presidencë, postoi një deklaratë të shkurtër në X, më parë i njohur si Twitter, të dielën.
َرَحَل الرمز ووُلِدت الأسطورة وتستمرّ المقاومة.
— Sleiman Frangieh (@sleimanfrangieh) September 28, 2024
“Simboli u largua, legjenda lindi, dhe rezistenca vazhdon,” shkroi ai, raporton lajmishqip.
Ish-Presidenti libanez Michel Aoun, një i krishterë dhe themelues i partisë Lëvizja Patriotike e Lirë e cila është aleate me Hezbollahun, postoi një deklaratë më të gjatë duke lavdëruar Nasrallahun si një martir për vendin.
“Me martirizimin e Shkëlqesisë së Tij, Sekretarit të Përgjithshëm të Hezbollahut, Sayyed Hassan Nasrallah, Libani humb një udhëheqës të shquar dhe të ndershëm që udhëhoqi rezistencën kombëtare në rrugët e fitores dhe çlirimit. Ai ishte besnik ndaj premtimit të tij dhe lojal ndaj popullit të tij që i ktheu dashurinë, besimin dhe përkushtimin,” shkroi ai në X.
باستشهاد سماحة الأمين العام لحزب الله السيد حسن نصرالله، يفقد لبنان قائداً مميزاً وصادقاً، قاد المقاومة الوطنية على دروب النصر والتحرير؛ فكان اميناً لوعده، وفياً لشعبه الذي بادله حباً وثقة والتزاماً.
واذا كانت يد العدو قد نالت منه وهو في منتصف مسيرته الوطنية، فإنه سيلاقي ربه…— General Michel Aoun (@General_Aoun) September 28, 2024
Ish-presidenti libanez e përshkroi Nasrallahun si “një mik të nderuar”. Ai gjithashtu paralajmëroi për “rreziqet” që Libani po “përjeton si rezultat i agresionit të vazhdueshëm izraelit”, duke bërë thirrje për unitet kombëtar.
“Zoti i dhëntë martirit të madh një vend të gjerë në parajsë, dhe ngushëllimet tona për familjen e tij, rezistencën, të gjithë të dashurit e tij dhe gjithë Libanin,” shkroi Aoun.
Sipas sistemit qeverisës sektarian të ndarjes së pushtetit në Liban, presidenti duhet të jetë gjithmonë një i krishterë maronit. Aoun ishte presidenti më i fundit i vendit, me mandatin e tij që përfundoi pothuajse dy vjet më parë në tetor 2022. Pasardhësi i tij duhet të zgjidhet nga parlamenti i Libanit, por bllokimi politik e ka lënë vendin pa një kryetar shteti.
Libani ka një numër relativisht të madh të të krishterëve, me një raport të Departamentit të Shtetit të vitit 2019 që vlerëson se ata përbëjnë mbi 32 përqind të popullsisë së vendit. Historikisht, Libani ishte ndarë më në mënyrë të barabartë midis sekteve të krishtera dhe myslimane, me të krishterët që kanë mbajtur për një kohë të gjatë pushtet të konsiderueshëm politik dhe ekonomik.
Firas Maksad, një drejtor i lartë për angazhimin strategjik në Institutin e Lindjes së Mesme, i tha Newsweek se vdekja e Nasrallahut “lë një boshllëk të madh dhe ngre pyetje serioze në lidhje me rolin e ardhshëm të komunitetit [shiit] brenda sistemit arkaik sektarian të Libanit.”
Pavarësisht se përfaqësonte komunitetin shiit në një vend të përçarë nga konfliktet sektariane, Nasrallah u bë një figurë e nderuar kombëtarisht kur Izraeli i dha fund pushtimit të tij 18-vjeçar të Libanit jugor në vitin 2000. Hezbollahu gjithashtu ndërtoi një prani të fortë politike në Liban me një fraksion të fuqishëm në parlament.
“Në afat të shkurtër, ushtria libaneze dhe udhëheqësit veteranë komunalë të vendit do të kenë një rol kyç për të luajtur në stabilizimin e sistemit dhe situatës në terren,” tha Maskad.
Ka pasur sulme të ndërsjella midis Hezbollahut dhe Izraelit pas sulmit të 7 tetorit 2023 nga Hamasi në Izraelin jugor që i parapriu bombardimit të Gazës.
Nasrallah i kaloi ditët e tij të fundit gjithnjë e më të izoluar ndërsa Izraeli ndërpreu komunikimet e grupit militant dhe zhduku një brez të komandantëve të tij më me përvojë. Ai mbajti të njëjtin qëndrim ndaj Izraelit si Irani dhe refuzoi çdo pajtim me vendin.
“Fushata e pamëshirshme e Izraelit e dhjetë ditëve të fundit praktikisht ka decimuar udhëheqjen e Hezbollahut, ka dëmtuar aftësinë e tij për të komunikuar dhe ka ngritur pyetje nëse grupi do të ruajë komandën dhe kontrollin në një luftë të madhe me Izraelin,” tha Maskad. “Hezbollahu është qartësisht i tronditur nga goditjet e rëndësishme që ka pësuar, ndoshta duke inkurajuar Netanyahu-n të rrezikojë një përshkallëzim të mëtejshëm.”
Izraeli dhe Hezbollahu kanë qenë duke shkëmbyer zjarr të rëndë që nga sulmet me pajisje elektronike ndaj Hezbollahut javën e kaluar që vranë dhjetëra dhe plagosën mijëra të tjerë. Mendohet gjerësisht se Izraeli ka nisur sulmin e javës së kaluar, por nuk ka marrë përgjegjësinë për të.
“Ne u hakmorëm ndaj atij që ishte përgjegjës për vrasjen e panumërt izraelitëve dhe shumë qytetarëve të vendeve të tjera, përfshirë qindra amerikanë dhe dhjetëra francezë,” tha kryeministri i Izraelit Benjamin Netanyahu të shtunën në një deklaratë për vrasjen e Nasrallahut.
Burimi: Newsweek