Këshilli për Çështje të Përgjithshme i Bashkimit Evropian pritet të miratojë këtë të martë konkluzionet zyrtare mbi procesin e zgjerimit të bllokut. Në seksionin e dedikuar për Kosovën, mesazhi është i qartë: kërkohet përshpejtim i menjëhershëm i reformave dhe zbatim i marrëveshjeve.
Edhe pse Kosova ka aplikuar për anëtarësim që në dhjetor të vitit 2022, ajo mbetet i vetmi vend në Ballkanin Perëndimor pa statusin e vendit kandidat. Në draft-konkluzat e siguruara nga “Radio Evropa e Lirë”, theksohet se përparimi në rrugën evropiane varet drejtpërdrejt nga zbatimi i plotë i marrëveshjeve me Serbinë, përfshirë domosdoshmërinë e themelimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe.
Reformat dhe Sfidat e Brendshme Brukseli vë në dukje se nevoja për reforma është kritike, veçanërisht në forcimin e administratës publike dhe sundimin e ligjit. Kërkohet konsolidim i sistemit gjyqësor, luftë efikase kundër korrupsionit dhe mbrojtje e lirive themelore. Raporti evidenton shqetësimin për mungesën e përparimit në lirinë e shprehjes, ndërsa vlerëson pozitivisht hapat e ndërmarrë në luftën kundër krimit të organizuar.
Një pikë e fortë për Kosovën mbetet organizimi i zgjedhjeve të përgjithshme dhe lokale, të cilat janë vlerësuar për përfshirjen e të gjitha komuniteteve. Gjithashtu, vendi duartrokitet për linjëzimin e plotë me politikën e jashtme të BE-së, veçanërisht në dënimin e agresionit rus në Ukrainë.
Çështja e Sanksioneve dhe Dialogu Lidhur me masat ndëshkuese të vendosura nga BE-ja në qershor të vitit 2023, Këshilli ka diskutuar për heqjen e tyre, duke marrë parasysh transferimin e rregullt të pushtetit në katër komunat veriore. Megjithatë, burimet tregojnë se Franca dhe Italia mbështesin idenë e heqjes së vetëm 50% të masave për momentin. Duket se një vendim përfundimtar për heqjen e plotë nuk pritet para zgjedhjeve parlamentare të 28 dhjetorit në Kosovë.
Sipas një analize nga instituti GAP, këto masa i kanë kushtuar Kosovës rreth 613.4 milionë euro në projekte të bllokuara, ku 7.1 milionë euro janë humbur përfundimisht për shkak të kalimit të afateve.
Në raport rikonfirmohet se përparimi i të dyja palëve, Kosovës dhe Serbisë, varet nga zbatimi i Marrëveshjes së vitit 2023 dhe Aneksit të saj. Kërkohet që Kosova të sigurojë “një nivel të përshtatshëm të vetëqeverisjes për komunitetin serb”, konform Nenit 7. Gjithashtu, pritet zgjidhja e çështjes së strukturave paralele serbe dhe riintegrimi i serbëve në institucione.
Pasqyra Rajonale: Nga Shqipëria te Serbia Raporti trajton edhe progresin e fqinjëve. Shqipëria vlerësohet për hapjen e kapitujve negociues dhe luftën kundër krimit, por i kërkohet përmbyllja e reformës zgjedhore. Mali i Zi mbetet lider në proces me 33 kapituj të hapur, por duhet të fokusohet te liria e medias dhe gjyqësori.
Maqedonia e Veriut kritikohet për mosrealizimin e ndryshimeve kushtetuese për njohjen e pakicës bullgare. Serbisë i kërkohet të dëshmojë vullnet politik për reforma dhe të harmonizojë politikën e jashtme me BE-në lidhur me sanksionet ndaj Rusisë. Ndërsa për Bosnje-Hercegovinën, vërehet bllokim i reformave, duke i bërë thirrje për plotësimin e 14 prioriteteve kyçe.
Dokumenti përmbyll me mesazhin se zgjerimi është një proces me rëndësi gjeostrategjike për paqen dhe stabilitetin evropian, duke u bërë thirrje partnerëve të zgjidhin mospajtimet dypalëshe. /lajmishqip.net