Viti 2025 po mbyllet me një ndryshim të fortë kursi në politikën monetare globale. Sipas Reuters, bankat qendrore të monedhave më të tregtuara në botë kanë kryer ulje të normave në një shkallë që nuk është parë prej krizës financiare të 2008-s: gjithsej 32 ulje, me rreth 850 pikë bazë në total.
Në këtë listë përfshihen institucionet kryesore – si Rezerva Federale e SHBA-së, Banka Qendrore Evropiane dhe Banka e Anglisë – të cilat në vitet 2022–2023 kishin ndjekur cikël të kundërt (rritje normash) për të frenuar inflacionin e nxitur nga energjia dhe goditjet gjeopolitike. Në 2025, me inflacion më të zbutur dhe me ekonomitë që kërkojnë stimul për rritje, fokusi është kthyer te lehtësimi.
Një detaj interesant: Japonia është përmendur si përjashtim i madh, duke lëvizur në drejtim tjetër – me rritje normash – ndërsa shumica e tregjeve të tjera ulën koston e parasë. Reuters Edhe ekonomitë në zhvillim kanë ndjekur trendin: Reuters raporton një volum të madh uljesh edhe në këto tregje, duke reflektuar presion më të vogël inflacioni dhe nevojë për të mbështetur aktivitetin ekonomik.
Për qytetarët, kjo zakonisht përkthehet në kredi potencialisht më të lira dhe kushte më të favorshme financimi – por jo gjithmonë në mënyrë të menjëhershme. Për tregjet, uljet sinjalizojnë se bankat qendrore po e shohin më të menaxhueshëm inflacionin, por edhe se rreziqet e rritjes ekonomike janë reale.
Në prag të 2026-s, analistët paralajmërojnë se kursi mund të mos jetë linear: disa ekonomi mund të shkojnë sërish drejt shtrëngimit, varësisht nga inflacioni, tregu i punës dhe zhvillimet energjetike. Burimi: Reuters./lajmishqip.net.
